Rusya, Yaptırımları Türkiye Üzerinden Mi Deliyor?
Beş Yabancı Kuruluş Tarafından Yapılan Ortak Araştırma, Rusya’nın Yaptırımları Türkiye Üzerinden Deldiğini Gösteriyor: Rusya’nın Türkiye Ayağı: Enütek Makina.
Alman kamu radyo televizyon kuruluşları NDR, WDR ve günlük gazete Süddeutsche Zeitung, Fransız Le Monde ve Ukrayna sivil toplum örgütü StateWatch/Trap Agressor’un araştırması, Rusya ile ilgili önemli bir gerçeği ortaya çıkardı. Araştırmaya göre, yaptırım kararına karşın başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa ülkesinden Rusya’ya mal ve teknoloji satıldığı ve orada savunma sanayiinde kullanıldığı öne sürülüyor. Rusya’nın yaptırımları delmek amacıyla özel bir ağ oluşturduğu ve bu ağın merkezinde ise bir Rus şirketinin eski Fransız ortağının İstanbul’da kurduğu Enütek Makina olduğu öne sürülüyor.
Enütek Makina’dan Rusya’ya 7 Milyon Euro’luk İhracat
İnternet sayfasında makine, ekipman ve ofis mobilyaları ticareti yaptığı görülen Enütek Makina’nın, Rusya’nın acil olarak ihtiyaç duyduğu özel teknolojiyi sağladığı öne sürülüyor. NDR, WDR, Süddeutsche Zeitung, Le Monde ve StateWatch/Trap Agressor’un araştırmasına göre, Enütek Makina, bütün dünyadan mal alarak 2023 yılında Rusya’ya 7 milyon euro’dan daha fazla ihracat yaptı.
Edinilen bilgilere göre, bu ihraç malları arasında Rusya’nın savunma sanayinin acil olarak ihtiyaç duyduğu teknik malzeme ve yedek parça yer alıyor. Promtech Grubu’nun, Enütek Makina’nın Rusya’daki ana müşterisi olduğu biliniyor. Rus ordusunun tedarikçilerinin; havacılık, deniz taşımacılığı ve roket teknolojisinde uzman olan Promtech ve ortaklarının olduğu bildiriliyor.
Bahsedilen medya kuruluşlarının yaptığı araştırmaya göre, dev Rus şirketinin Ukrayna savaşından önce Alman tedarikçiler de dahil olarak Avrupa‘dan özel araçlar ve elektronik ürünler aldı. Bu alış veriş işlemleri doğrudan Promtech ile Avrupalı şirketler arasında yapıldığı gibi 2015 yılında kurulan Fransız merkezli Industrial Technologies Group (ITGF) şirketi aracılığıyla da gerçekleşti. 2022 yılına dek Fransız ITGF’nin hisselerinin çoğunun Rus Promtech’e ait olduğuna vurgu yapılıyor.
Sivil Ve Askeri Üretimde Kullanılan Malların Direkt Satışına Kısıtlama
Promtech’in ortaklarının yaptırıma uğramalarının ardından hem sivil hem de askeri üretimde kullanılan bazı malların direkt satışına kısıtlama getirildi. Ancak Avrupa’dan konnektör, yarı iletken, transistör ve diğer teknik ekipmanların akışının durması sağlanamadı. Yaptırımların ardından Promtech’in Fransız ortağı Enütek Makina’yı kurduğu ve merkez olarak, Avrupa yaptırımlarına dahil olmayan Türkiye’yi seçtiği iddia ediliyor.
Enütek’in de dahil olduğu Promtech iştirakleri 2023 yılında ABD, Hollanda, Fransa, İtalya ve Almanya’dan milyon euro’luk elektronik anahtar, ölçüm teknolojisi, özel vidalar, ısıya dayanıklı sıcaklık ölçüm cihazı gibi malzemeler ithal ettiği belgelerde yer alıyor.
Alman Şirketler, Sipariş Verildiği İddialarını Yalanlıyor
Araştırma esnasında Rusya’ya nasıl ihracat yaptığı sorusu yöneltilen bütün Alman firmaları, yaptırımlara uyduklarını, doğrudan ya da dolaylı olarak ticareti durduklarını açıkladılar.
Alınan bilgiler, geçmişte Promtech ile doğrudan ticaret gerçekleştiren, savaşın başlamasının ardından bunu iptal eden bazı havacılık şirketlerinin yeni kurulan Enütek Makina’nın daha sonra Alman şirketlerine başvuru yaparak daha önce Rusya’ya giden malları siparişini ettiğini onaylıyor. Bazı Alman firmalar da mallarının Promtech’e nasıl gittiğinden haberdar olmadıklarını söylüyorlar.
ITGF, Ukrayna Savaşından Önce Promtech İle İş İlişkilerini Sonlandırmış
Rus Promtech Grubu ve Türk şirketi Enütek; NDR, WDR, SZ ve Le Monde’un sorularına cevap vermedi. Fransız ITGF şirketi, Promtech’in 2015 yılında hisselerin çoğunluğunu satın aldığını onayladı. Fakat Rusya’nın Ukrayna‘ya saldırısı başlamadan önce iş ilişkilerinin bittiğini, Ekim 2023‘te Türk Enütek‘teki hisselerini satmaya karar verdiğini aktardı.
Daha Fazla Haber Okumak İçin Tıklayın!