İstanbul’un Nüfus Dinamikleri Değişiyor: Merkez İlçeler Boşalıyor, Çeperler Doluşuyor!
İstanbul’da Nüfus Artışı ve Gelir Eşitsizliği Raporlandı!- Esenyurt Büyüyor, Fatih Küçülüyor: İşte İstanbul’un Yeni Demografik Haritası!
İLKE Vakfı’nın İstanbul’un sosyoekonomik görünümüne ilişkin raporunda, nüfus hareketliliği dikkat çekti. Merkez ilçelerde azalan nüfus, çeper ilçelerde hızla artıyor.
Nüfus hareketliliği dikkat çekiyor
İlim Kültür Eğitim Vakfı (İLKE), İstanbul’un 39 ilçesinin sosyoekonomik yapısını ele alan bir rapor yayımladı. Raporda, Fatih, Kadıköy ve Şişli gibi merkez ilçelerde nüfusun azaldığı, buna karşın Beylikdüzü, Esenyurt ve Başakşehir gibi çeper ilçelerde ise hızlı bir artış yaşandığı ortaya kondu.
Son 10 yılda Beylikdüzü’nde nüfusun yüzde 67 oranında arttığı, Esenyurt ve Başakşehir gibi ilçelerde de benzer şekilde hızlı bir yükseliş yaşandığı belirtildi. Buna karşılık Fatih’te nüfus yüzde 16 oranında düştü.
Raporda ayrıca, İstanbul’da nüfusun yüzde 25’inin Esenyurt, Küçükçekmece, Pendik, Ümraniye ve Bağcılar’da yaşadığı vurgulandı.
Nüfus artışını kültürel faktörler etkiliyor
Raporda, İstanbul’da tek başına yaşamın giderek arttığı, özellikle Kadıköy, Şişli ve Bakırköy’de her dört haneden birinde tek kişinin yaşadığı belirtildi.
Çeper ilçelerde nüfus artışının ekonomik nedenlerden çok kültürel kodlarla şekillendiği, doğurganlık oranlarının Esenyurt, Sultanbeyli, Sultangazi ve Sancaktepe’de daha yüksek olduğu, buna karşılık Bakırköy, Şişli, Beşiktaş ve Kadıköy’de çok düşük seviyelerde kaldığı tespit edildi.
İstanbul’da gelir adaletsizliği en yüksek seviyede
Raporda, İstanbul’un Türkiye’nin gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYİH) üçte birini üretmesine rağmen, gelir adaletsizliğinin en yoğun yaşandığı metropol olduğu belirtildi.
Özellikle Sultanbeyli ve Sultangazi’de gelir eşitsizliğinin çok belirgin olduğu, aynı ilçeler içinde bile ciddi ekonomik uçurumlar yaşandığı ortaya kondu. Örneğin Beykoz ve Sarıyer’de en yüksek gelir grubuyla en düşük gelir grubunun yan yana yaşadığı vurgulandı.
Kiralar ve ulaşımda büyük farklar
Rapora göre, İstanbul’da kiralar ilçelere göre büyük değişim gösteriyor. Ortalama kira bedeli Esenyurt’ta 15 bin 500 lira iken, Sarıyer’de bu rakam 60 bin liraya kadar çıkıyor.
Ulaşım konusunda ise, Beşiktaş ve Kadıköy gibi ilçelerde raylı sistemlerin erişimi daha yüksekken, Esenyurt’ta herhangi bir raylı sistem bulunmadığı kaydedildi. İstanbul’da toplu taşıma kullanımı yaygın olsa da, özel araç sahipliği de oldukça yüksek.
İstanbul’da kişi başına düşen yeşil alan yetersiz
Raporda, İstanbul’da kişi başına düşen yeşil alan miktarının 2,2 metrekare olduğu tespit edildi. Sarıyer, Beykoz ve Adalar yeşil alan açısından şanslı ilçeler olarak öne çıkarken, Gaziosmanpaşa, Esenyurt ve Fatih gibi ilçelerde bu oranın 1 metrekarenin altına düştüğü belirtildi.
Eğitimde eşitsizlik göze çarpıyor
Raporda, eğitim alanında da çarpıcı veriler yer aldı. Son 10 yılda Sultangazi, Sultanbeyli ve Esenyurt’ta yükseköğrenim gören öğrenci sayısında yüzde 150’lik bir artış yaşandığı belirtilirken, devlet okullarındaki öğrenci yoğunluğu büyük farklılıklar gösteriyor. Örneğin, Esenyurt’ta bir öğretmene 44 öğrenci düşerken, Kadıköy’de bu sayı 17’ye kadar geriliyor.
